Regularna diagnostyka umożliwia skuteczne monitorowanie stanu zdrowia. Dzięki temu istnieje duża szansa, aby rozpocząć walkę z wykrytym schorzeniem. Systematyczne badanie prostaty stanowi jeden z najlepszych elementów profilaktyki występowania zmian nowotworowych lub oznak jej łagodnego przerostu.
Co to jest prostata i jakie pełni funkcje?
Stercz, gruczoł krokowy, czy też po prostu prostata, to jeden z narządów układu moczowo-płciowego u mężczyzn, który ma zadanie wytwarzać płyn umożliwiający utrzymanie prawidłowego transportu i żywotność plemników. Dzięki prostacie organizm jest zdolny do regulacji sprawności seksualnej, co wiąże się np. z zachowaniem prawidłowego libido, czy wyzwoleniem i utrzymaniem optymalnej erekcji. Stercz ma postać niewielkiego orzecha lub żołędzia, który jest zlokalizowany pod pęcherzem w obrębie miednicy małej.
Badanie prostaty – jak wygląda i na czym polega?
Podstawą diagnostyki jest palpacyjna ocena wielkości, kształtu i konsystencji prostaty, które są głównymi wyznacznikami jej aktualnego stanu. Lekarz za pomocą palca wprowadzonego do odbytnicy dokonuje badania gruczołu krokowego. Pojawienie się dolegliwości bólowych również oznacza występowanie nieprawidłowości.
Badanie per rectum jest jedynie częścią kompleksowej procedury diagnostycznej gruczołu krokowego. W celu dokładnego zbadania prostaty specjaliści wykonują szereg innych badań, które pozwalają jeszcze skuteczniej określić aktualny stan pacjenta. Są to:
- pomiar poziomu PSA – swoisty antygen sterczowy
- analiza i posiew moczu
- badanie wydzieliny stercza
- biopsja gruczołu krokowego
- USG prostaty i jamy brzusznej
- syncytografia struktur kostnych
- tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny jamy brzusznej, miednicy
Kto powinien zdecydować się na badanie prostaty?
Niedogodności i zaburzenia dotyczące prostaty stanowią jeden z najczęstszych problemów mężczyzn w wieku średnim. U większości 40-latków mogą pojawić się pierwsze objawy łagodnego przerostu gruczołu krokowego, co stanowi naturalny efekt postępującego procesu starzenia się organizmu. Brak odpowiedniego postępowania w przypadku powiększonego stercza może skutkować rozwojem poważniejszych problemów m.in. zmian zapalnych, a nawet i nowotworu.
Jednak problemy z prostatą mogą pojawić się u każdego mężczyzny. Badanie gruczołu krokowego sprawdzi się przede wszystkim w przypadku występowania symptomów, które mogłyby wskazywać na jego przerost:
- Wyraźnie zwiększony poziom PSA we krwi
- Trudności z oddawaniem moczu – uczucie niepełnego pęcherza lub nieustannie zalegającego moczu, częste wizyty w toalecie w porze nocnej, osłabiona mikcja
- Pogorszenie sprawności seksualnej, spadek libido, trudności z utrzymaniem erekcji
- Zbyt niskie stężenie testosteronu we krwi i związane z nim niedogodności np. nieustanne poczucie zmęczenia, zaburzenia potencji, pogorszony nastrój, nadmierne rozdrażnienie
Problemy ze sterczem są przypadłością dziedziczną. Dlatego też krewni osób, którzy borykali się z rozmaitymi nieprawidłowościami dotyczącymi gruczołu krokowego, powinni udać się do specjalisty i przeprowadzić badanie prostaty. Istnieje bowiem ryzyko, że niektóre schorzenia (np. nowotworowe) są przekazywane z pokolenia na pokolenie. Profilaktyczna diagnostyka prostaty pozwala monitorować jej stan i dostatecznie szybko zareagować.
Bibliografia:
- Edwards J. L. „Diagnosis and management of benign prostatic hyperplasia.”American family physician 2008 77 (10): 1403.
- Borówka A. „Łagodny rozrost stercza: etiologia, patofizjologia, leczenie farmakologiczne.” Nowa Klinika 2000 7 (5): 518–524
